Glony w stawie kąpielowym
Do glonów należy ok 33.260 gatunków. Glony występują nie tylko w wodzie ale i na lądzie. Wykazują szereg przystosowań. W stawach kąpielowych można spotkać je zarówno na dnie zbiornika – przyczepione do przedmiotów zanurzonych (peryfiton) i unoszące się w toni wodnej (plankton).
Większość glonów to organizmy pozyskujące pożywienie na drodze fotosyntezy. Glony w stawie kąpielowym konkurują o składniki pokarmowe z roślinami podwodnymi i szuwarowymi w strefie regeneracyjnej stawu. Dzięki swojej strategii przetrwania glony niestety są szybsze i skuteczniejsze.
Glony wykazują ogromną plastyczność anatomiczną i morfologiczną są pionierami w zasiedlaniu nowych biotopów, różne gatunki mają postać jednokomórkowych ( np.: chlorella) i wielokomórkowych (np.: gałęzatka, skrętnica, uwikło) organizmów. Te właśnie cechy przystosowawcze powodują, że glony tak szybko pojawiają się w stawach i tak trudno jest z nimi walczyć.
Glony są jednym z elementów stawu kąpielowego
Należy zdać sobie sprawę, że glony są również jednym z elementów dobrze działającego stawu kąpielowego. Na pewnym etapie rozwoju biocenozy ich obecność jest nawet niezbędne. Naszym zadaniem jest utrzymywać ich nadmierny rozwój pod kontrolą i nauczyć się rozpoznawania sygnałów jakie wysyłają.
W czasie rozruchu stawu kąpielowego glony są naszymi sprzymierzeńcami. Zaraz po nalaniu wody do biobasenu nie powinniśmy im przeszkadzać. Będzie to skutkować silnym rozwojem glonów zawiesinowych (fitoplankton, zielona woda). Siła tego rozwoju jest uzależniona od zawartości związków fosforu rozpuszczonych w nalanej wodzie.
fot. Glon zawiesinowy tzw. “zielona woda”
W konsekwencji doprowadzimy do pożądanego rozwoju zooplanktonu. Zooplankton ( rozwielitki, wrotki i inne) mając bardzo dobre warunki, mnogość pożywienia ( glony zawiesinowe) intensywnie zwiększy wielkość swojej populacji. W ten sposób glony jednokomórkowe zużyły fosfor a potem zooplankton zjadł glony. Nasz zysk to czysta woda o obniżonej produktywności i rzesza darmowych czyścicieli.
Teraz pozostaje nam tylko włączyć pompy w komorze filtracyjnej GS-4, która została tak pomyślana aby chronić zooplankton, naszego cichego pracownika. I to dzięki wykorzystaniu glonów zawiesinowych.
Obserwując glony w naszym stawie jesteśmy w stanie określić w jakim kierunku postępują procesy życiowe biocenozy. Przykładem może być glon o nazwie mużocja, który pojawia się w formie śluzowatej mazi w początkowej fazie wzrostu zawartości biogenów w wodzie. Dzięki zaobserwowaniu jego pojawienia się, możemy szybko zareagować stosując preparaty neutralizujące fosfor. Jeśli fosfor zostanie związany glony stopniowo zanikną.
fot. Glony w stawie kąpielowym
Przegapienie ?etapu mużocji?, przy założeniu że ilość fosforu w wodzie ciągle rośnie i brak odpowiedniej reakcji doprowadzi do zachwiania równowagi biotopu i wielkiego namnożenia się glonów nitkowatych. Zazwyczaj będą to skrętnice ( długie sztywne nitki) które zasiedlają staw w chwili gdy zawartość fosforu osiąga ok 0,07 mgP/L. Walka z dużą ilością sztywnych długich glonów będzie bardzo pracochłonna.
Wiedza na temat glonów i podstawowe ich rozróżnianie może posłużyć do określenia ilość P w wodzie. Jeśli wiemy ile jest fosforu to możemy zwalczyć przyczyny a nie tylko objawy wzrostu alg.
fot. Glon nitkowaty
Niszczenie glonów ma zły wpływ na biocenozę stawu kąpielowego
Niewłaściwym postępowaniem jest totalna walka z glonami. Zazwyczaj bezmyślne niszczenie glonów to broń obosieczna. Pamiętajmy, że glony to część wielkiej układanki jaką jest biocenoza. To dzięki równowadze procesów utrzymujemy dobrą jakość wody w kąpielisku.
Glony stanowią schronienie dla wielu pożytecznych organizmów w stawie. Fitoplankton stanowi pożywienie dla zooplanktonu i bierze udział w prawidłowym obiegu węgla, fosforu i azotu. Problem glonów to zazwyczaj problem natury estetycznej. Jeżeli parametry wody będą odpowiednie, zgodne z zaleceniami FLL i w naszym stawie silnie rozrosną się, wspierane przez nas dobrą pielęgnacją rośliny repozycyjne jak wymienione poniżej, to glony nie powinny nadmiernie się rozwijać.
- moczarka kanadyjska,
- rogatek,
- przęstka,
- rdestnica,
- lilia wodna,
- manna mielec,
- kosaciec,
- tatarak,
- potocznik,
- turzyca,
- i inne.
W czasie walki z glonami, dobrą praktyką powinno być pozostawienie usuwanych mechanicznie glonów na skraju stawu. Dzięki temu wszyscy mieszkańcy biobasenu, ukrywający się wśród wyciągniętych glonów będą mogli powrócić do wody.
Starajmy się zasiedlić nasz staw w strefie regeneracyjnej glonami które będą wspomagać filtrację. Ramiennica to glon, odbiegający od potocznego wyobrażenia o algach, jako obślizgłej galaret czy długiej nitki. Ramiennica przypomina swoim wyglądem rośliny podwodne typu rogatek czy moczarka kanadyjska.
fot. Glon wielokomórkowy
Co jest najważniejsze w ograniczeniu rozwoju glonów?
Najważniejszym czynnikiem ograniczającym rozwój glonów jest obniżenie zawartości fosforanów w wodzie. Norma FLL dla stawów kąpielowych zaleca zawartość biogenów w wodzie na poziomie poniżej 0,01 mgP/l. W tym celu należy na etapie projektowym opracować bilans P i na jego podstawie zastosować odpowiednio dobrane złoża sorpcyjne. Nasza firma produkuje złoża sorpcyjne typu CAXIT.
W czasie eksploatacji stawu mogą zdarzać się sytuacje (przylot dzikiej kaczki, intensywne opady po długiej suszy) podnoszące produktywność wody. Wtedy możemy wykorzystywać zainstalowane w komorze GS-4 pompy dozujące preparaty neutralizujące fosfor.
zobacz również: